Kategori: <span>Çocuk Terapisi</span>

Bireysel Terapi Çocuk Terapisi • Hazırlayan: Psikoaktif Terapi Merkezi 0 Yorum

Çocuklar Korona ve Pandemi

Korona Pandemi Sürecinde Çocuklar

Tüm dünyada yaşanmakta olan pandemi süreci hem bizleri hem de çocuklarımızı yoğun olarak etkilemektedir. Bir anda değişen hayatlarımıza adapte olmak zorlaşmakta ve virüs, pandemi, kısıtlamalar derken çocuklar bundan daha fazla etkilenmektedir. Çocuklara bu süreçte yardımcı olabilmek için yaşlarına göre gelişim özellikleri dikkate alınmalıdır. Ebeveynlere bu dönemde oldukça fazla görev düşmektedir. Öncelikle kendi korku ve kaygılarını kontrol altına almalı, çocuklara bu sürecin başa çıkılmaz bir olay olmadığını yansıtmalıdır.

Çocuklar yaşları itibariyle sürekli soru sorabilir, virüsle ilgili bilgi edinmeye çalışabilir. Bu durumda ebeveynlerin ile çocukları ile yaptıkları konuşmalar ve etkileşimler çocuğun endişelerini en aza indirmesi açısından ona fırsat tanıyacaktır. Çocukların soruları hiçbir şekilde cevapsız bırakılmamalıdır. Küçük yaş grubundaki çocuklar somut olarak olayları algıladıkları için onun yaşına uygun virüs, pandemi, maske vb. oyunla gösterim yapılabilir. Maskeyi yadırgamamaları için oyuncaklarına maske takılabilir. Sevdiği kahramanlarla eşleştirilebilir. Hijyen ve kalabalık ortamdan uzak durmalarını sağlamak amaçlı anlayacağı bir şekilde konuşma yapılabilir. Gerçek ve somut bilgiler vermek, dürüst bir şekilde konuşma yapmak onlar için en doğrusu olacaktır. El yıkama ve dışarıda elleri dezenfekte etme durumlarını şarkı söyleme gibi aktivitelerle birleştirilerek daha eğlenceli hale getirilebilir. Özellikle bu dönemde çocukların haber izlemelerini sınırlandırmak gerekir. Eğer bu süreçte çocuk kreşe ya da okula gitmiyorsa evde bir rutin oluşturmak onun düzenini biraz olsun devam ettirmesini sağlayacaktır. Bu dönemde çocuk ve ebeveynlerin sürekli aktivite yapması da çocuğu sıkabilir. Çocuk huzursuz davranabilir. Bu duyguyu anne ve babalar kabul etmeli, çocuğa fırsat tanımalıdır. Bunların hepsini yaptıktan sonra çocuğunuz halen çok kaygılı, telaşlı davranıyorsa bir ruh sağlığı uzmanından yardım alabilirsiniz.

öğrenme güçlüğü
Çocuk Terapisi • • • • Hazırlayan: Psikoaktif Terapi Merkezi 0 Yorum

Prep Eğitimi ve Dislekside Prep Kullanımı

Prep nedir? 
Prep okuma, kodlama ve anlamada problem yaşayan ilkokul çağı çocukları için iyileştirici bir programdır. PREP J.P.Dass -dünyaca ünlü bir eğitim psikoloğu – tarafından oluşturulmuştur. PREP’in açılımı PASS Okumayı Geliştirme Programı’dır. PASS teorisi (planlama, dikkat, eş zamanlı ve ardıl işlem) üzerine geliştirilmiş bir programdır.
Prep ne yapar? 
Prep, kelime okuma becerilerini doğrudan öğretmekten kaçınırken okumanın temelini oluşturan bilgi işleme stratejilerini geliştirir.
Neden Prep’i Seçmeliyiz?
Diğer okumayı geliştirme programlarına göre PREP birçok avantaj sunmaktadır:
Okuma müfredatına uygun bilişsel becerileri geliştiren materyaller bulunmaktadır.
Haftada 2’şer seans uygulandığında 20 saatte gelişim gözlenebilir.
Yoğun bir şekilde birebir uygulanabildiği gibi aynı anda 4 çocuğa da uygulanabilir ve başarılı sonuç alınır.
Dislektik çocuklar için de uygundur.
Çocuklarla Görüşme Teknikleri Eğitimi
Çocuk Terapisi • • Hazırlayan: Psikoaktif Terapi Merkezi 0 Yorum

Çocuk ve Cinsellik

ÇOCUK KENDİNİ KEŞFEDİYOR
Çocuk başkalarına ve çevresindeki dünyaya bağlı olarak içsel ve dışsal heyecanlar duyar. Cinsel dürtü de başa çıkılması gereken heyecanlardan biridir. Cinsel dürtüler konusunda yapılan açıklamalar, çocuğun öğrendiği bilgiler onun cinsellik hakkında fikir oluşturmasını sağlar.
Cinsel dürtüler geliştikçe, çocuklar birçok konuyu merak etmeye başlarlar. Bu konular; heyecan, aşk veya kadın-erkek farkı olabilmektedir. Cinsellik konusunda doğru yönlendirmeler yapabilmek için çocukların sorduğu sorulara doğru ve çocuğun merakını giderecek, kafasını karıştırmayacak kadar cevap verebilmek gerekir. Onların sorduğu sorular ve verilen cevaplar, onların hayata dair meraklarını da geliştirir.
“Küçük bir çocukla cinsellik hakkında nasıl konuşulabilir?” sorusu, ebeveynlerin kafasını karıştıran ve nasıl hareket edeceklerini bilemedikleri zamanlardan biri olabilmektedir. Ancak çocuğun cinsellik, sevgi veya aşk konularında soru sorduğu anlarda onların merakını giderici cevaplar verebilmek ve bu cevapları verirken en doğru kelimeleri seçmek önemli noktaların başında gelir.
Çocuğun, yetişkinlere sorduğu sorular, çocuğun içinde bulunduğu dünyada kendine bir yer edinmek için attığı ilk adımlardır. Bu nedenle ebeveynler tarafından bu sorular önemsenmelidir. Örneğin çocuğun “Bebek nasıl yapılır?” şeklinde sorularına karşılık leylek hikayesi veya anlatılan diğer hikayelerin bir kenara bırakılması gerekmektedir. Verilen cevabın gerçeği yansıtması yaşam içerisinde doğumun bir başlangıç, aynı zamanda bu başlangıcın bir de sonu olacağından ölümün de var olduğu bilgisini içermektedir. Bu soruya verilecek yanıtlar ile anne ve babanın rolleri de tanımlanmış olur. Şu şekilde bir cevap verilebileceği söylenmektedir: “Baba, annede bulunan özel bir bölgedeki yumurtaya tohumunu yerleştirir ve çocuk annenin bedeninde gelişir. Bebek, dokuz ay boyunca onun evi olacak güvenli bir yerde annenin karnında gelişir.” Biyolojik süreç hakkında bilgi genellikle çocuk on yaşına geldiğinde anlatılır. Bu sorunun arkasından çocuklar “Bebek annenin karnından nasıl çıkar?” diye sorabilir. Bu soruya da beş altı yaşından itibaren, bebeğin annenin karnından, annenin bacakları arasındaki özel bir yoldan dışarıya çıktığı söylenebilir.
Çocukların merak ettikleri bir diğer konu ise “aşık olmak” ve “evli olmak”tır. Bu konuların ne anlama geldiğini merak ederler. Çocuğun cinselliği, yetişkin cinselliği ile aynı değildir ancak çocuğun, cinsellik konusundaki bilgileri yakınındaki yetişkinlerden ve okul çevresinden görerek veya duyarak aldığı söylenebilir. Küçük çocuklar için aşık olmak; öpüşmek, birbirlerine çeşitli yiyecek, içecek, hediyeler vermek olarak algılanırken, evli olmak; birbirlerine cinsel organlarını göstermek, beraber tuvalete girmek olarak algılanabilmektedir. Aynı zamanda çocuğun bu konular hakkında sorduğu sorular karşısında öncelikle kendisinin bu konular hakkında neler düşündüğünü sormak önemlidir. Bu şekilde çocuğun kendi yaşıtlarıyla bunları deneyimleyip deneyimlemediği anlaşılabilir.
Ebeveynleri kaygılandıran durumlardan biri çocukların cinsel içerikli oyunlar oynamaları olabilmektedir. Doktorculuk veya evcilik oynamak, birbirlerinin bedenlerini karşılaştırmak gibi oyunlar, çocuklar tarafından oyunlara dahil edilebilmektedir. Ebeveynin, çocuğunun cinsel oyun oynadığına yönelik şüphesi varsa yapılması gereken ilk şey çocuklardan birinin diğerine herhangi bir zarar vermediği, korkutmadığı olmalıdır. Eğer oynanılan cinsel oyunlar zararsızsa, oynarken kendi bedenlerini kullanmak yerine oyuncak bebeklerle bu oyunları oynamaları önerilir. Bu şekilde bu durum, çocukta imge olarak kalır.
Sevgi, aşk ve cinsellik, çocuğun kendini keşfetmesi, kendinden farklı olanlara yaklaşması, onları tanımasını sağlayacağından onunla bu konular hakkında konuşmak önemlidir.
Sıla GETİR AYDOĞAN
Uzman Psikolojik Danışman

Bireysel Terapi Çocuk Terapisi • • • Hazırlayan: Psikoaktif Terapi Merkezi 0 Yorum

İnsanlar Neden Yalan Söyler?

Çocuk ya da yetişkinler iç dünyalarını, psikolojik iyi oluşlarını duygusal anlamda koruyabilmek için bir takım kalkanlara ihtiyaç duymaktadırlar. Bu kalkanlara psikoloji bilimindeki ismiyle savunma mekanizmaları denmektedir. Savunma mekanizmaları aracılığıyla bazı zorlu durumlardan kaçabilmeyi keşfetmiş insanoğlu için yalan söylemek de bir savunma mekanizmasıdır. Yetişkin ve çocuklar bu anlamda ayrışırken çocuklar iç dünyalarını korumak anlamında bir yetişkine göre daha az donanıma yani savunma mekanizmalarına sahip oldukları için yalana daha sık başvurabilmektedir. Çocuklar neden yalan söyler sorusuna cevap aranırken araştırmacılar çocukların; korktuğu, kardeşini kıskandığı, herhangi bir sıkıntı sonucu içinde bulunduğu stresli durumla baş etmede zorluk yaşadığı, çevresinin dikkatini çekebilmeyi amaçladığı, çevresindeki yetişkinlerin onayını alabilmeye çalıştığı, takdir edilmeyi amaçladığı veya yeni bir yaşantıya uyum sağlayabilmeyi başarmak için yalan söyleyebildikleri sonucuna varmışlardır. Tüm bu nedenlerle birlikte çocukların 7 8 yaşlarına kadar söyledikleri gerçeklikle bağdaşmayan sözlerini yalan olarak değerlendirmemek gerekmektedir. Ahlaki gelişim evreleri açısından bakacak olduğumuzda bu yaş dönemi çocukları için kurallar vardır ve değiştirilebilmesi de zordur. Çocuklar bilişsel olarak yalnızca bu bilişe sahip iken yalan söylemesi ve var olanı bilinçli bir şekilde değiştirmesi de beklenemez. Dolayısıyla bu dönemde çocuk tarafından dillendirilen gerçek dışı ifadeler gerçeklikle bağı o şekilde kurduklarından kaynaklanmaktadır. Şimdi 7 8 yaş ve sonrası çocukların başvurmuş olduğu yalan söyleme davranışının nedenlerini sorguladığımızda:

Kıskançlıktan söylenen yalanlar: Yetişkinler kıskançlıklarını farklı boyutlarda yaşar ve yansıtırken, çocuklar bu içgüdüleriyle başa çıkamayıp yalan söylemek yoluna gidebilirler. Kardeşini kıskanan bir çocuk annesine kardeşinin ona vurduğunu söylerken, arkadaşlarının kıyafetini kıskanıp o kıyafetlerden kendisinde de olduğunu söyleyebilir. Çocuklar bu tür yalanlara başvurduklarında çevresi tarafından reddedildiğinde sinirlenip agresif davranışlar sergileyebilirler. Bu gibi durumlarda yetişkinlerin yalanı fark ettiklerinde üzerinde durmamaları ve çocuğu gerçekliğe davet etmek yapabilecekleri en doğru tepkilerdendir.

Mutsuzluktan söylenen yalanlar: Mutlu olmak insanoğlunun en önemli yaşam amaçları arasında yer alır. Mutlu olmanın hayati öneminden dolayı mutsuz insanlar mutlu olabilmek için her şeyi yapabilirler. Çocuklar ise bu durumdan kurtulabilmek için sınırlı davranış kalıplarına sahip olduğundan yalana başvurabilirler. Anne-babası sürekli kavga eden bir çocuk, sorulduğunda ailesinde hiçbir sorun olmadığını; sınıf arkadaşlarıyla iletişim kuramayan bir çocuk anne babasına sınıfta en sevilen kişinin kendisi olduğunu söyleyebilir. Böyle bir durumla karşılaşan yetişkinler, çocuğun yalanını ortaya koymadan “sanırım çok üzüldüğün için böyle konuşuyorsun, hadi gel biraz sohbet edelim” gibi bir yaklaşımla çocuğun bu problemini konuşup onun rahatlamasını sağlayabilirler.

Stresle başa çıkmak adına söylenen yalanlar: Çocuklar sevdiği bir yakınını ya da evcil hayvanını kaybettiğinde bu tip yalanlara başvurabilmektedirler. Bu durum, çocuğun bu yaşantıyı reddetmesi ve diğer bir savunma mekanizmasının eşlik etmesiyle açıklanabilir. Anne babasını kaybeden çocuklar, çoğu kez onları hayattaymış gibi yansıtabilirler. Bu durum çocuk için stresle başa çıkmanın bir yolu olarak değerlendirilmeli ve bir uzmandan psikolojik yardım alınması sağlanmalıdır.

Dikkat çekmek için söylenen yalanlar: Çocuklar için çevrenin ilgisini çekmek önemli amaçlardan biridir. Bu yüzden buna ulaşmak için yalan onlar açısından iyi bir argümandır. Örneğin tatilde Akdeniz’e gittiğini ve çok eğlendiğini söyleyebilir veya okula gitmediği halde okulda çok eğlendiğini söyleyebilir. Bu gibi durumlarda yetişkinler bunu şaka olarak değerlendirip gerçekliğe davet edici tepkiler verebilir.

Korkudan söylenen yalanlar: Çocuklar korktuklarında çok sık yalana başvurabilmektedirler. Evde bir eşyayı kıran bir çocuk görmediğini söyleyerek inkar yoluna gidebilirken, başka bir çocuk altını ıslattığında bunun başkası tarafından yapıldığını söyleyebilir. Bu durum sadece korkudan kaynaklanan ve kendisini korumak adına başvurduğu bir yoldur. Küçük çocukların kendi dünyalarında kurguladıkları, onların gerçeklikleri olan değişimleri yalan olarak kabul etmek hatalı olduğu kadar, çocuğa bu nedenle kızmak, yalan söylediğini yüzüne vurmak da çocuğun kişilik gelişimi açısından büyük olumsuzluklar yaratır. Ayrıca korkuyu çocuk yetiştirmede bir araç olarak kullanan anne babaların çocuklarının daha sık yalan söyleme davranışına başvurdukları gözlenmiştir. Bu yüzden aileler korkuyu bir eğitim aracı olarak kullanmaktan vazgeçmelidir.

Takdir edilmek için söylenen yalanlar: Çocuklar da yetişkinler de onaylandıklarını ve takdir edildiklerini hissettiklerinde özgüvenleri bu durumdan olumlu etkilenir. Fakat yetişkinler bu ihtiyacını karşılamak adına daha karmaşık davranışlar sergileyebilirken çocuklar bu ihtiyaca yalan söyleyerek ulaşmayı keşfedebilirler. Çocuğun bundan kaynaklı yalan söylediğini fark ettiğimizde konunun fazla üzerine düşmeden gerçek başarılarını ortaya çıkarmak ve konuşma gündemi haline getirmek aynı ihtiyacını karşılarken gerçekliğe dönmesini ve başarılarını gerçekçi gözle görmesini sağlayacaktır.

Model alınarak öğrenilen yalanlar: Yetişkinler yalanı çocuklar için bir kusur olarak görmelerine rağmen bazen çocuklarına yalan söylemeleri için uygun ortamlar hazırlayabilmektedir. Örneğin anne ve babalar eşlerinden çekindiği için çocuğun kendisinden yalan söylemesini istemiş olabilir. Bu gibi çözüler elbette ki çocuğun da yaşantısı olacak ve o da zor durumda buna başvuracaktır. Çünkü yalan bir problem çözme yolu olarak aile tarafından öğretilmiştir.

Aileyi hayal kırıklığına uğratmamak adına söylenen yalanlar: Bazı durumlarda ailenin beklentisi çocuğun kapasitesinin üzerinde olabilir ve çocuk bu stresli durumun üstesinden gelebilmek adına yalana başvurabilir. Bu gibi durumlarda çocuğu yalana iten neden fark edilince beklentiyi yumuşatmak yapılabilecek en uygun adım olabilmektedir.

Sıla Getir Aydoğan

Uzman Psikolojik Danışman

“GERÇEK AYAKKABILARINI GİYMEDEN, YALAN DÜNYAYI ÜÇ KEZ DOLAŞIR.”
MARK TWAIN

çocuk terapisi eğitimi
Çocuk Terapisi Hazırlayan: Psikoaktif Terapi Merkezi 0 Yorum

Çocuğun Gelişiminde Oyunun Gücü

ÇOCUĞUN GELİŞİMİNDE OYUNUN GÜCÜ

Oyun, çocuğun kendi başına öğrenebildiği, gelişebildiği, kendini ifade edebildiği, sonucunu düşünmeden eğlenebildiği bir ortamdır. Yetişkinler kendilerine göre belli bir kelime haznelerine sahipken çocuklar ise henüz yetişkinler kadar zengin olmayan sözel kendini ifade yöntemlerini oyunlar üzerinden gerçekleştirirler. Oyun; çocuğun kendini ifade etmesi, kuralları kendisi deneyimleyerek oluşturması ve öğrenmesi, hayal ve gerçek arasındaki bir köprü, çocuğun iç dünyasının dışavurumu, enerjisini dışa aktardığı, sosyal ve ahlaki değerleri öğrendiği bir ortam olarak da ifade edilebilir.

Çocuk hareket içeren oyunlar oynarken bedensel olarak vücudunu harekete geçirir ve kas sistemini güçlendirir. Var olan enerjisini toplumda kabul edilebilir bir şekilde dışarıya vurarak rahatlamayı sağlar. Çocuk oyun ile enerjisini dışarı aktarırken kendisiyle ilgili yaşantıları da ortaya koyar. Bir çocuk ev temalı bir oyun oynuyorsa oyunun içeriğinde kendi evine, ailesine dair ipuçları bulunabilir. Bu nedenle oyun, çocuğun tanınmasında değerli bir araç niteliği taşır. Var olan sorunların ortaya çıkarılmasında, yapılan gözlemlerle çocuğun kendini oyun ile anlattığı dil, çözülerek farkındalık yaratılabilir. Aynı zamanda çocuk oyun içinde kendi güç ve yeterliliklerini de test ederek kendisinin farkına varabilir. Neyi yapıp neyi yapamadığını oyun içinde test ettikten sonra bunu gerçek yaşamda uygulamak adına hazırlık yapmış olur. Çocuk oyunda birbirinden farklı oyuncaklarla oynadıkça, onları tanır ve kavrar. Bu şekilde çeşitli şekilleri ve nesneleri öğrenir. Bazı becerilerin kazanılmasında sıkıntı yaşayan çocuklar bunu oyunlardaki resimler, boyalar ve el işi faaliyetleriyle geliştirebilirler. Sıkıntı yaşadığı sorunları çözerken baş etme ve uyum sağlama becerilerini de kazanabilir. İnsanların kendilerini iyileştirme güçlerinin olduğu fikrinden yola çıkılarak bu gücün oyun esnasında çocukta ortaya çıktığı ve kendi kendisini iyileştirebildiği söylenebilir. Oyun içinde kendi dünyasını yaratan çocuk o ortama egemen olur ve kendi değerinin farkına varır. Kontrolün kendisinde olduğunu hissettiğinde çocuk özgürleşerek yaratıcılığını gösterebilir ve yeterliliklerini arttırabilir.

Çocuk yalnız oyun oynayabildiği gibi arkadaşlarıyla da oyunlar kurabilir. Arkadaşlarıyla oyunlar oynadıkça sosyal becerilerini geliştirmeye başlar. Toplumsal kuralları, işbirliğini oyun içinde öğrenir. İlkokul döneminde var olan benmerkezcilik, grupla oynanan oyunlarda çocuğa sadece kendisinin olmasının dışında başkalarının olduğunu da fark ettirir. Çocuk ailesinden ve okuldan toplumsal kuralları öğrenir ancak; oyunda bunları uygulayarak kurallara uymanın zorunluluğunu içselleştirir. Oyun kurabilen bir çocuk liderlik becerilerini geliştirirken, arkadaşlarıyla iletişim kurdukça da sözel ifade becerisini güçlendirir.

Çocukların oynadıkları oyuncaklara gerçek yaşamdaki nesneler, insanlar, şekiller gibi bakıldığında oyun esnasında kurdukları dünyayı gerçek yaşamın bir yansıması olarak değerlendirmek ve bu dünyada onlar izin verdikleri sürece onlarla oynayabilmek çocuklar ve yetişkinleri bir adım daha yakınlaştıran bir unsurdur.

Sıla Getir Aydoğan

Uzman Psikolojik Danışman

“Çocukların oyunu oyun değil, onların en gerçek uğraşıdır.”

MONTEIGNE

Oyun Terapisi Sertifikası, Oyun Terapisi Eğitimi
Çocuk Terapisi • Hazırlayan: Psikoaktif Terapi Merkezi 0 Yorum

Oyun Terapisi Nedir?

Oyun Terapisi Nedir?

Oyun Terapisi, 5-11 yaş aralığındaki çocuklarda, oyun terapisi eğitimlerini tamamlamış bir uzman tarafından seans süreci sonunda çocuğun huzurlu, mutlu ve uyumlu olmasını hedefleyen, oyun terapisi tekniklerinden faydalanılarak yapılandırılan süreçtir. Oyun terapisi, uzman tarafından çocuğun oyun dünyasını açmasıyla birlikte uygulamaya konulur. Terapist, bazen seanslarında sadece oyun terapisi yöntemi ağırlıklı çalışılırken bazen de çocuğun problemine göre oyun terapisini, diğer kullandığı teknik veya tekniklerle birlikte destekleyici olarak kullanabilir. Özellikle yaş aralığı oyun terapisi tekniğine uygun çocuklarla da mutlaka bu teknikle çalışılmaya başlanır.

Oyun Terapisi Çocukların Hangi Problemlerinde Kullanılmaktadır?

Çocuklarda depresyon, takıntılar, kaygı bozuklukları, cinsel ve fiziksel istismar, travmaya bağlı stres bozuklukları, boşanma süreci ve sonrası, mükemmeliyetçi ebeveyn tutumları ve bunun çocuktaki olumsuz sonuçları, alt ıslatma, mastürbasyon, tırnak yeme, yemek yeme sorunu, uyku sorunu vb. durumlar sonucunda duygusal ve davranışsal problemler yaşayan çocukların iç dünyasını anlamak, duygusal problemleri ile başa çıkmalarını sağlamak, yaşadığı sıkıntılara alternatifler ve çözümler üretmek için başvuran danışanlarda oyun terapisi tekniği kullanılır.

Oyun terapisinde, terapist başvuruda bulunan çocuğu, tüm danışanlarında olduğu gibi koşulsuz kabul eder. Terapistinde bu kabulü gören ve hisseden çocuk zamanla çatışmalarını, sıkıntılarını, oyunu ve oyuncakları kullanarak ortaya koyar. Terapistte, çocuğun oyununu gözlemleyerek, eşlik ederek ve onu anladığını hissettirerek çocuğun rahatlamasını sağlar. Oyun terapisi, çocuğun yaşadığı problemleri ve zorlukları önlemede ya da çözmede yardım sağladığı gibi, çocuğun gelişimine ve büyümesine de katkı sağlar.

Oyun Terapisi ve Aileler

Aileler genellikle çocuklarını terapiye başlatırken oyun terapisi hakkında bilgi sahibi olarak başlamamaktadır, bu nedenle oyun terapisi ile ilerletilen terapi sürecini sadece oyun oynanan bir saatmiş gibi algılayabiliyorlar. Seans içerisinde oynanan oyun, seans odası dışındaki oyunlar gibidir evet ancak  göz ardı edilemeyecek kadar büyük bir fark var ki bu oyun, uzman değerlendirmesi ve bazı tekniklerin kullanılmasıyla da analiz edilmektedir. Çünkü ‘çocuğun dili oyundur’. Oyun  terapisti, aileye oyun terapisi sürecinin başından sonuna nasıl yapılandırıldığına dair, seans süreci içerisinde bilgilendirmeler sağlamalıdır. Ailelerin sürece ve çocuklarına dair seans içerisinde bilgilendirildiklerinde daha rahat ve güvende hissettikleri görülmektedir.

Oyun terapisinde, aile ve çocuk adına en önemli kazanım aileyi oluşturan bireylerin birbirleriyle daha sağlıklı iletişimde bulunabilmeleridir. Sağlıklı iletişim kurmanın kendisi bir beceridir. Bu beceri için temel koşullardan birisi de bireylerin iletişim tarzlarındaki çatışmaya zemin hazırlayan dili bulmalarıdır. Çocuk için bu çatışmayı en dolaysız sunabileceği yol da oyundur. Anne ve babaya, genellikle hangi tutumlarda davranan ebeveynler oldukları, sahip oldukları çocuklarının gelişim dönemi özelliklerinin bilincinde olup olmadıkları, aile içerisinde görev ve sorumlulukların nasıl paylaşılması gerektiğine dair iletişim psiko-eğitimiyle yine oyun terapisti tarafından iletişim becerileri kazandırılabilir. Aslında oyun terapisi çoğu zaman yerini bir aile terapisi sürecine de bırakabilir.

Oyun Terapisinde Filial Terapi Yöntemi ve Aileler

Tüm psikoterapi modellerinde aileler çocuklarla ilgili her süreçte destekçi olmak durumundadır ancak oyun terapisi başlığı altındaki filial terapideki kadar etkin değillerdir. Filial Terapide ebeveynler diğer terapi yöntemlerine göre süreçte doğrudan etkilidirler. Terapinin bir parçası olurlar, terapistin gözetiminde terapi sürecinin bir bölümünü yönetirler. Filial terapide, ailelerin terapi sürecine olan motivasyonunu diri tutmak adına, hem terapist hem de aileler oldukça fedakarlık gösterebilmeye ve sabırlı olmaya davet edilirler. Filial terapide aileler, zaman ve sabırları açısından uzmandan sürekli süpervizyon desteği almayı ihmal etmemelidirler. Bu nedenle oyun terapisti ailelerin bu problemlerini aşmaya yardımcı olmak adına , aileyi  sürece dair düzenli ve eksiksiz olmasına özen göstererek psiko-eğitimlerle bilinçlendirebilmeli, sabırlı olmaları konusunda aileye destek verebilmelidir.

Çocuklarla Görüşme Teknikleri Eğitimi
Çocuk Terapisi Hazırlayan: Psikoaktif Terapi Merkezi 0 Yorum

Çocuklara Yönelik Duygusal İstismar

Dünya Sağlık Örgütü çocuk istismarını şöyle tanımlar: “Çocuğun sağlığını, fiziksel ve psikososyal gelişimini olumsuz etkileyen, bir yetişkin, topluluk, toplum ya da devlet tarafından bilerek ya da bilmeyerek tüm davranışlar çocuğa kötü muameledir.”

“Çocuğun nitelik, kapasite ve arzularının sürekli olarak kötülenmesi, sosyal ilişkiden yoksun bırakılması, çocuğun sürekli olarak insanüstü güçlerle, sosyal açıdan ağır zararlar verme ya da terk etme ile tehdit edilmesi, yaşına ve gücüne uygun olmayan isteklerde bulunulması ve çocuğun topluma aykırı düşen çocuk bakım yöntemleri ile yetiştirilmesi duygusal istismardır”(Kars,1996).

Duygusal istismarda, istismar türlerinden biridir ve maalesef, özellikle ülkemizde herkes bir şekilde maruz kalmış veya bırakılmıştır. Elbette ardında yatan birçok sebep vardır.Duygusal istismar, bireylerin çocuğu reddetme, çocuğa utandırıcı şekilde ceza verme, tehdit, çocuğa yetişkin rolü verme, çocuğu yalnız bırakma, çocuğu suça yöneltme, fiziksel ve duygusal temastan alıkoyma vb. gibi birçok davranışlarda kendisini gösterir. Duygusal istismarın en belirgin şekli sözlü istismardır.

Duygusal istismarın fark edilip ortaya çıkarılabilmesi, göz önüne serilebilmesi oldukça zordur. Çünkü sergilenen tutum her zaman davranışsal, gözle görülür olmayabilir veya çocukta oluşan hasar her zaman somut şekilde gözlenemeyebilir.

Duygusal istismar genellikle tekil gerçekleşmez. Uzun süreler boyunca devam eden bir davranış biçimidir. Genellikle ihmal türlerinin neredeyse çoğunu içinde barındırmakla birlikte diğer istismar tipleriyle beraber görülür. Örneğin cinsel istismara maruz kalan bir çocuğun uğradığı cinsel istismarın yanı sıra maruz kaldığı duygusal ve fiziksel ihmal ve istismarından da mutlaka söz edilir. İstismar bir veya birçok ihmalin sonucudur. Çocuğun ebeveynleri veya bakımını sağlayan kişiler tarafından duygusal veya fiziksel olarak cezalandırılması, aşağılanıp, yaşıtlarıyla veya çevresindeki diğer çocuklarla karşılaştırılması, çocuğun ebeveynlerinin sevgi ve şefkatinden yoksun bırakılması, çocuğun gelişim dönemine uygun olmayan şekilde görevlendirilmesi veya çalıştırılması vb. gibi birçok durum duygusal ihmal ve duygusal istismara neden olabilir.

En sık karşılaşılabilecek duygusal istismar türleri;

  • Bağırmak
  • Hakaret veya küfür etmek
  • Suçlamak
  • Alay etmek
  • Lakap takmak
  • Küçük düşürmek
  • Yalnız bırakmak veya terk etmek
  • Psikolojik baskı yapmak
  • Tehdit etmek, korkutmak ve/veya yıldırmak
  • Fikrini sormamak, değer vermemek veya önemsememek
  • Yanıltmak / kandırmak
  • Sevgi göstermemek
  • Kardeşini kayırmak
  • Çocuğun yaşının üzerinde beklenti içinde olmak
  • Başkalarıyla kıyaslamak
  • Aşırı koruyucu veya otoriter davranmaktır.

İstismara uğrayan çocuk mağdurlar, suçluluk ve utanma duygularını çok fazla gösterirler. Çünkü çocuk bu duygularının, yaptıklarının bir sonucu olarak, hak ettiği bir ceza olduğunu düşünür. Eğer çocuğun uğradığı istismar fark edilmezse çocuk bir süre sonra içine kapanır ve yalnızlaşır. Bireyde oluşan duygusal izler, fiziksel yaralardan daha geç iyileşir. Özellikle çocukta oluşan bu izler, çocuğun peşini hayat boyu kovalayacaktır. Çevresindekilere karşı güveni zedelenir, okul başarılarında düşüş görülür. Çocuk mağdurlarının gelişimsel dönemleri sağlıklı ilerleme göstermeyebilir. Çocuk istismarı gerçekleştiren ebeveyn ise genellikle kendisi de çocukluğunda istismara uğramış bir kişidir. Kendi evladına reva gördüğü muamele suçluluk ve yetersizlik duygularına yol açtığı gibi, aynı eylemlerin tekrarına da neden olur.

Duygusal İstismarın çocukta oluşturduğu fiziksel, duygusal, davranışsal, bilişsel göstergeleri vardır, çocuğun bakımından sorumlu kişiler bu belirtileri dikkate almalıdırlar.

Fiziksel Göstergeleri;

  • Konuşma ya da diğer iletişim bozuklukları
  • Fiziksel gelişimin yavaşlaması
  • Çocukta var olan astım ya da alerji gibi bazı hastalıkların şiddetlenmesi
  • Madde bağımlılığı

Davranışsal Göstergeleri;

  • Alışkanlık bozuklukları (parmak emme, sallanma vb. gibi)
  • Suç işleme de dahil olmak üzere anti-sosyal ve yıkıcı davranışlar
  • Nevrotik özellikler (uyku bozuklukları, oyun oynamada tutukluluk)
  • Pasiflik ya da saldırganlık gibi aşırı davranışlar
  • Gelişimsel gecikmeler
  • Davranış bozuklukları (şikâyet etme, pasiflik, saldırganlık vb)
  • Aşırı uyum sorunları (yaşından büyük ya da küçük davranma)
  • Kendine zarar verici davranışlar ya da intihar düşünceleri

Duygusal Göstergeleri;

  • Sosyal ilişkilerini olumsuz yönde etkileme
  • Yaşının gerektirdiği şekilde davranamama

Bilişsel/Akademik Göstergeleri;

  • Duygusal istismara eşlik eden gelişimsel gecikme bilişsel gecikmeye de neden olarak çocuğun akademik performansını etkiler.
Çocuk Terapisi Terapi Hazırlayan: Psikoaktif Terapi Merkezi 0 Yorum

Siber Zorbalık

SİBER ZORBALIK

Siber zorbalık, teknolojik zeminin kullanılarak, bir başkasına ya da topluluğa zarar verme davranışıdır. Siber zorbalıkta amaç, kötücüldür. Kötücül amacın içerisinde, ilişkileri koparma, manipülasyon ve kişileri tahrik yoluyla mağduriyet yaratma gibi durumlar yer alır. Siber zorbalar, mağdur duruma düşürdüğü kişi veya kişilerde, açık bulma, mağdur adına kozlar toplama amacını güderler. Çünkü uzaktan bir sistem olan bu platformdaki zorbalar ancak bu  yollarla mağdurları manipüle edilebilecek, onlara şantaj yapılabilecek, onları tehdit edebilecek bir konu elde edilebilirler.

Sosyal medyada kişi veya grup üzerinden yapılan linçler, interaktif oynanan, çocuk veya ergenlerin hatta çoğu zamanda yetişkinlerin davranışlarına yön veren oyunlar, siber zorbalığın aktif görüldüğü ve gelişim gösterdiği alanlardan birkaçıdır.

Siber zorbalar, genellikle özdenetiminin gelişmediği, bireysel sınırlarının bilincinde olmayan, tehlikeli bir durumun varlığının veya gelmekte olduğunun ayırdını yapamayan, hayal ve gerçek ayırdını yapmakta güçlük yaşayan bireyleri seçerler. Siber zorbalık mağduriyeti riskindeki bu bireyler, çocuk ergen, yetişkin fark etmeksizin bu özelliklerde olabilirler. Ancak şüphesiz bir gerçek, çocuklar bu zorbalığın en savunmasız ve ulaşılabilir varlıklarıdır.

Siber zorbalığa maruz kalmış birey veya gruplarda genellikle, içe kapanık olma durumuna özgü davranışlar yani odalarda daha fazla vakit geçirmek, iletişimde göz kontağı kurmaktan kaçınmak, iletişim dilinde çatışmacı bir dil kullanımı, yalan söylemek, uzun süreli telefon, tablet, bilgisayar kullanımı, telefon veya bilgisayar ortamından uzaklaşmada yaşanan güçlükler vb. gibi davranışlar görülebilir. Çocuk, ergen veya yetişkin, normalde olduğundan daha farklı davranışlar sergiliyorsa, rutinde bir bozulma veya nedensiz bir değişiklik varsa aileler veya eşler durumun üzerine gitmelidirler. Bazen bu tür durumlarda, her zaman bir zorbalık mağduriyeti söz konusu olmayabilir ancak dikkatli olmakta ve destekleyici bir kontrolde bulunmakta fayda vardır.

EBEVEYNLER VEYA EŞLER NE YAPMALI?

  • Ebeveynlerin, zorbalığa uğrama ihtimali olan çocukları için dikkat etmeleri gereken en önemli nokta, yetişen çocuk veya çocuklarının öz denetimli bireyler olabilmeleri adına adımlar atmalarıdır. Öz denetimini sağlayan birey, tehlikenin gelmekte olduğunun ayırdına varabilecek, kendi istekleriyle, bir başkasının kendisinden isteklerinin uyuşmadığını, bu durumda hayır diyebilmesinin gerekliliğini daha kolay fark edip, anlayabilecektir.
  • Ailelerin çocuk veya ergen, çiftlerinde eşleriyle olan ilişki tarzları ve tutumları ne otorite içeriyor olmalı ne de çok esnek olmalıdır.
  • Siber zorbalık mağduru bireyler, mağduriyet yaşadıkları durumda, en yakınlarına haber verebilecek, onlardan yardım isteyecek kadar desteği yakınlarında bulabiliyor olmalıdırlar.
  • Mağduriyet yaşayan kişi ne türden bir yakınınız olursa olsun, onun meselesi sizin de meseleniz olmalıdır.
  • Bu tür durumlarda ebeveynler ve eşler arasındaki dinleme sıraları değişmeli, hatta çoğu zaman konuşma hakkı mağdur tarafa verilmeli ve aileler veya eşler, etkin bir dinleyici olabilmelidirler.
  • Çocuk veya ergen gruplarında, aileler çocuklarının yanlarında oldukları kadar aynı zamanda, onları meselelerini tek başlarına da çözebilmeleri konusunda cesaretlendirici olabilmelidirler.
çocuk gelişim
Çocuk Terapisi • • • Hazırlayan: Psikoaktif Terapi Merkezi 0 Yorum

Çocuklarda Cinsel Eğitim

ÇOCUKLARDA CİNSEL EĞİTİM

Çocukta Mahremiyet Eğitimi

Çocukların büyüme sürecinde cinsel eğitim de çocuğun ebeveynleri tarafından verilmesi uygun olan, diğer ihtiyaç duyduğu eğitimler kadar önemlidir. Çocuğun mahremiyet eğitiminin bir parçasıdır. Çocuğun kendisine ait sınırları bilmesi, vücudunun özel bölgelerini tanıması ve bu bölgeleri korumanın onun için ne kadar önemli olduğu, başkalarının kendi oluşturduğu sınırlarına müdahale etmeden onunla nasıl iletişim kurabileceği gibi birçok konu çocuk cinsel eğitiminin konularıdır. Mahremiyet eğitimi yani daha özel adıyla çocuğa verilecek olan cinsel eğitim konuları, toplumlara, kültürlere, inançlara göre değişebilir. Mahremiyetteki alan veya sınırlar,bireylerin içinde bulunduğu kültüre göre belirlenir.

Cinsel Eğitim, çocuğun ruh ve beden sağlığını korur. Bu eğitim, çocuğa bakım veren kişi veya gerekli durumlarda kişilerce de verilebilir. Çocuk, dünyaya gözlerini açtığı andan itibaren, anne ve babası hayatta ise, ebeveynleri tarafından yaşayacağı hayata bir süreye kadar hazırlanır. Çocuğun yaşantısı anne ve babanın süzgecinden geçerek öğrenmeler sağlar. Çünkü ebeveynlerimize sonsuz bir güven duyarız. Bu nedenle mahremiyet eğitimi, cinsel eğitim çocuğun en yakınları, bakım vereni tarafından verilmelidir. Çocuğun, bedeninin dokunulmaz oluşu, özel belirlediği sınırlarının ihlal edilmemesi gerektiği bilinci, ebeveynleri tarafından verilecek olan cinsel eğitimle kazandırılır. Özellikle anneler, bu süreçte oldukça önemli rol almaktadır, babalarda aynı şekilde anneye destek olmalı, gerekli yerlerde çocuğa sınır eğitiminde katkıda bulunmalıdırlar. Eğitim verilirken çocuk korkutulmamalı, özel bölgelerine isim takılmadan, etiketlenmeden, şakalar yapılmadan öğretme sağlanmalıdır. Eğitim sırasında sık sık çocuğun duygu ve düşünceleri kontrol edilerek ilerlenmelidir.

ÇOCUKLARA CİNSEL EĞİTİM NASIL VERİLMELİDİR?

  • Cinsel eğitim, çocuğun 2 yaşını doldurmasından itibaren ebeveynleri veya bakım vereni tarafından verilmeye başlanmalıdır.
  • Bu dönemde çocuğa gelişim dönemine uygun sorumluluklar vererek, planlara katılma ve aile için alınan kararlarda düşüncelerini belirtme, tercih yapma gibi imkânları sunarak çocuğun özgüven gelişimine katkıda bulunulmalıdır.Çünkü öz güveni gelişemeyen çocuk, yetişkinlerden çekindiğinden dolayı her denileni,her istenileni yapan çocuklar ‘Hayır diyemeyen çocuk’ ,ileride hayır diyemeyen yetişkin olabilir. Mahremiyeti ihlal edildiği zaman da kendini koruyamayabilir.
  • Çocuğunuzun veya bir başkasının çocuklarını severken, sevginizi dudaktan öpme ve çocuğun mahrem saydığı, özel bölgelerinin sevilmesi dışında davranışlarla göstermeye dikkat edebilirsiniz. Çünkü çocuk, çevresindekilerin bu davranışlarının tekrarıyla, korunması gereken bölgeler bilincini oluşturamayabilir.
  • Çocuğun yaşadığı ortamda, evinde çocuğa ait özel bir mekânın bulunması, mekanını kendi istediği düzen, sınır ve kurallarla düzenlemesi sağlanabilir. Bu ayrıcalık, çocuğa aidiyet ve mülkiyet duygusu verme ve çocuğun benlik duygusunun gelişimi açısından oldukça büyük katkılar sağlar. Unutmamak gerekir ki, çocuklarında bazen yalnız kalmaya ihtiyaçları olabilir.
  • Çocuğun iyi dokunma-kötü dokunma ve ikisi arasındaki farkı ayırt etmesi sağlanmalıdır. Çocuğa vücudunun özel bölgeleri tanıtılmalı, öğretilmelidir. Çocuğa özel bölgelerinin gelişimi,onu ileride nelerin beklediği ile ilgili de ayrıntılı bilgi verilmelidir. Aileler genellikle ‘özel bölge’ demek yerine ‘mahrem bölge’ demeyi tercih ediyorlar. Daha somut, açıklanabilir olması açısından cinsel eğitimde ‘özel bölge’ kullanılabilir. Aileler dokunuşları öğretirken, çocuk üzerinde (yine sınırların önemini göstererek)veya bir kız-erkek bebek üzerinden öğretebilirler. Çocuk, izin vermediği sürece anne ve babası da dahil olmak üzere kimse ona dokunmamalıdır. İstenmeyen dokunuşlar bir sınır ihlalidir, bu bilinç çocuğa kazandırılmalıdır.
  • Çocuk kendisine dokunulduğunda hangi duygusu onu kötü, hangi duygusu iyi hissettiriyor bilir ancak ifade etmekte güçlük yaşar. Bu nedenle ebeveynlerin çocuklarıyla birlikte, çocuğun duygularını tanıması üzerinden de paylaşımda bulunmaları önemli katkılar sağlar. Çocuğa, kendisini olumsuz duygu durumu içinde bulduğu her anı aileleriyle paylaşabileceğine dair güven verilmelidir.
  • Çocuk 6 yaşından itibaren kişisel bakımını kendisi yapabilir. Çocuk, ihtiyaç duyduğu her zaman ebeveynlerinden bu konularda yardım isteyeceğinden de emin olmalıdır. Bu nedenle destekleyici bir tutum sergilemek, çocuğun öz bakımını kendisi sağlayabileceğine inanması açısından önemlidir.
ayrılma seperasyon kaygısı
Çocuk Terapisi Hazırlayan: Psikoaktif Terapi Merkezi 0 Yorum

Anne – Bebek Bağlanması

BAKIM VEREN EBEVEYN- BEBEK BAĞLANMASI

Anne – Bebek Bağlanması

Dünyaya yeni gelmiş bir bebeğin, dünyayla ilk temasında aracılığı annesi sağlar. Bebek, anne aracılığı ile dünyanın nasıl bir yer olduğunu keşfetmeye hazırlanır. Annesi bebeğin ilk hayat nefesini alması, gözlerini açmasından itibaren, bebeğin ilk dokunduğu, hissettiğidir. Kokusunu ilk tanıdığı kişi annesidir. Bebek ilk doğduğu günlerde, yaklaşık 9 ay kadar kaldığı anne karnında alıştığı sıcaklığı, sakinliği arar. Aradığı bu huzurlu ortam ne yazık ki dünya da karşısına çıkamayacaktır. Bu da bebeğin doğduğu an da yaşadığı ilk hayal kırıklığı olacaktır. Bebek bu hayal kırıklığının üstesinden annesi sayesinde, onun kendisine destek olduğu oranda gelebilecektir. Bebek için dünya, ilk doğduğu günlerde annesinin memesinden ibarettir. Anne de bebeği kendisinden ayrılmamış bir parça, uzantısı olarak görür. Anne, bebeğin tüm ihtiyaçlarına karşılık veren, bunu en iyi şekilde yapmaya çalışandır. Bebek için annelik vazifesinden ziyade, kurtarıcılık vazifesini yerine getirmeye çalışır anne. Anne ve bebeğin bu ihtiyaç karşılama döngüsü zamanla yerini anne bebeğin sağlıklı bağlanmasına bırakır. Çünkü bebek her ihtiyacı olduğunda annesinden karşılık bulabildiğini görmüş ve defalarca deneyimlemiştir.

Bebeğin ihtiyacını karşılayan, yani bakım verenden bahsederken çoğunlukla gözden kaçırılan ve sanki bebeğin ilk doğum anında anneden sonra gelenmiş gibi davranılan diğer kişi babadır. Babalar genellikle bebeğin doğum sürecinde, anneden biraz daha farklı olarak fizyolojik ihtiyaçların yani daha genel ihtiyaçların karşılanıp karşılanmadığıyla ilgili kısımları üstlenirler. Bu ihtiyaçlar, bebeğin sağlıkla doğabilmesi için hastane imkânından başlayarak, bebeğin odası için uygun ev imkânı, hangi okullarda okuyabileceği ihtimallerine kadar diğer durumları içerir. Babalar, bebeğin gelişiminde en az anne kadar önemli rol oynar ve bu süreçte annenin en büyük desteği eşi, yani bebeğinin babasıdır. Eş desteği, anneyi iyi hissettirir ve bu da annenin kendisini bebeğine karşı yeterli hissetmesi için oldukça önemlidir. Çünkü her ne kadar anne ve baba, doğum sonrası döneme hazır olduklarını düşünseler de, ortaya çıkan bu büyük değişime ilk başta ayak uydurmakta zorlanabilirler. Eskiden sadece karı-koca rolüne uyum sağlamaya çalışan bireyler, bebeğin doğumuyla birlikte yeni rollerini yani anne ve babalığı yerine getirmeye çalışırlar. Bebek ve anne arasında kurulan bağ, doğum anından itibaren en çok temas yoluyla güçlenir. Bu temasa anne kadar babanın da ihtiyacı vardır. Bu temastan yoksun kalan babaların bağlanma düzeylerinin, doğumdan itibaren en az anne kadar temasta bulunan babalara oranla, düşük olduğu araştırmalara yansımıştır.

BAKIM VEREN-BEBEK BAĞLANMASININ TÜRLERİ

Güvenli Bağlanma: Bebek ihtiyacı olduğu her anında annesi veya bakım veren bir yakınını, yanında bulmuş, ihtiyacı en kısa sürede doyurulmuştur. Güvenli bağlanan bireylerin benlik saygısı yüksektir ve sosyal ilişkilerinde yakın ve sağlıklı ilişkiler içindedir.

Güvensiz Kaçıngan Bağlanma: Bebek ihtiyaçlarının doğduğu anlarda bakım verenini neredeyse hiç yanında bulamamıştır. Bu tür bağlanan çocuklarda gergin ve oldukça kaygılı bir kişilik örüntüsü bulunmaktadır.

Güvensiz Çelişkili Bağlanma: Bebek, ihtiyaçlarının karşılanması gereken zamanlarının birçoğunda bakım verenini yanında bulamamış, bazen de annesi veya bakım sağlayan yakını ihtiyaçlarını oldukça duyarlı karşılamıştır. Bu nedenle bebekte annesi veya bakım verenine karşı çelişkili duygular, düşünceler barınabilmektedir. Çünkü bebek, ağladığı zamanlarda bazen annesi gelecek beklentisine karşılık bulabilirken bazen ağlamalarına bir cevap alamamış olabilir.